Η ελληνική νομοθεσία, στα πλαίσια της ανάγκης αναγνώρισης αποφάσεων αλλοδαπών δικαστηρίων, τόσο για την ταχεία εξυπηρέτηση των πολιτών όσο και λόγω του παγκόσμιου χαρακτήρα που έχει αποκτήσει ο χώρος της δικαιοσύνης τις τελευταίες δεκαετίες, προβλέπει την αναγνώριση αποφάσεων αλλοδαπών δικαστηρίων στην Ελλάδα. Η αναγνώριση αυτή γίνεται με τους περιορισμούς και τις προβλέψεις που θέτει ο νόμος και αφορά υποθέσεις αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας (άρθρο 323ΚΠολΔ) και εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρο 780 ΚΠολΔ).
Αποφάσεις αλλοδαπών δικαστηρίων που ρυθμίζουν ζητήματα όπως η υιοθεσία προσώπου, διαζύγιο κλπ., μπορούν να αναγνωριστούν με απόφαση ελληνικού δικαστηρίου, κατά συνδυαστική ερμηνεία των άρθρων 905 και 323 ΚΠολΔ. Οι προϋποθέσεις για την αναγνώρισή της εκτελεστότητας αυτών των αποφάσεων διακρίνονται σε θετικές και αρνητικές.
Στις θετικές προϋποθέσεις ανήκουν οι εξής:
α) η απόφαση πρέπει να αποτελεί δεδικασμένο βάσει του δικαίου του τόπου έκδοσής της και
β) η υπόθεση να υπάγεται,
βάσει των διατάξεων του ελληνικού δικαίου, στη δικαιοδοσία των δικαστηρίων του κράτους όπου υπάγεται το ίδιο το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση.
Οι αρνητικές προϋποθέσεις είναι
οι παρακάτω:
α) ο διάδικος που νικήθηκε να μην είχε στερηθεί το δικαίωμα υπεράσπισης και συμμετοχής στη δίκη, εκτός αν αυτό έγινε βάσει διάταξης που ισχύει και για τους πολίτες του
κράτους στο οποίο ανήκει το δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση,
β) δεν είναι αντίθετη σε απόφαση ελληνικού δικαστηρίου που έχει εκδοθεί για την ίδια υπόθεση και αποτελεί
δεδικασμένο για τους διαδίκους, μεταξύ των οποίων εκδόθηκε η απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου και
γ) δεν είναι αντίθετη προς τα χρηστά ήθη ή τη δημόσια τάξη.
Αρμόδιο δικαστήριο είναι το Μονομελές Πρωτοδικείο της περιφέρειας της κατοικίας (ή εάν αυτή δεν υπάρχει, τότε της διαμονής) του αιτούντος. Για την αναγνώριση από το ελληνικό δικαστήριο απαιτείται να περιβληθεί η αλλοδαπή απόφαση με τη σφραγίδα Apostille (επισημείωση Χάγης), αν προέρχεται από κράτος - μέλος της σύμβασης της Χάγης, ή με επικύρωση από το ελληνικό Προξενείο του αλλοδαπού κράτους. Επιπλέον, είναι αναγκαίο να προσκομιστεί βεβαίωση του Δικαστηρίου της αλλοδαπής που έχει εκδώσει την απόφαση που πιστοποιεί ότι η απόφαση είναι αμετάκλητη και ότι δε μπορεί να προσβληθεί με ένδικα μέσα.
Ο έλεγχος και η ερμηνεία, από το ελληνικό δικαστήριο, της νομοθεσίας που ισχύει στην αλλοδαπή χώρα, και την οποία εφάρμοσε το δικαστήριο της αλλοδαπής, γίνεται με τη συνδρομή του Ελληνικού Ινστιτούτου Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου.
Σχετικά με το δεδικασμένο αλλοδαπής απόφασης δικαστηρίου εκουσίας δικαιοδοσίας, αυτό αναγνωρίζεται αυτοδίκαια, όταν πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
α) η απόφαση εφάρμοσε
ουσιαστικό νόμο που έπρεπε να εφαρμοστεί κατά το ελληνικό δίκαιο,
β) εκδόθηκε από δικαστήριο που έχει την αντίστοιχη δικαιοδοσία βάσει του δικαίου της χώρας της οποίας εφάρμοσε
το νόμο και
γ) δεν είναι αντίθετη προς τα χρηστά ήθη ή τη δημόσια τάξη (780 ΚΠολΔ).