Ευθύνη διαχειριστή ΕΠΕ

Οι διαχειριστές της ΕΠΕ ευθύνονται εις ολόκληρον (ΑΚ 481, 487) σε αποζημίωση απέναντι όχι μόνο στην εταιρία, αλλά και στους εταίρους και στους τρίτους για παραβάσεις του νόμου, του καταστατικού ή για πταίσματα κατά τη διαχείριση (άρθ. 26 παρ. 1 Ν 3190/55). Η συνέλευση των εταίρων μπορεί να απαλλάξει τους διαχειριστές από κάθε ευθύνη για αποζημίωση, παρόλο που ζημίωσαν υπαίτια την εταιρία ή, αν εφόσον δε λήφθηκε απόφαση της συνέλευσης μέσα σε εύλογο χρόνο για άσκηση της εταιρικής αγωγής, ή η εταιρία παραιτήθηκε από τις αξιώσεις της ή η εταιρία αποφάσισε τη μη άσκηση της εταιρικής αγωγής (άρθ. 26 παρ. 2 Ν 2190/20). Ωστόσο, η συνέλευση των εταίρων μπορεί να αποφασίσει τη μη απαλλαγή των υπαιτίων από την ευθύνη διαχειριστών και την ενάσκηση των αξιώσεων της εταιρίας κατά αυτών για αποζημίωση (άρθ. 14 παρ. 2 στοιχ. β, δ Ν 3190/55).

Η εταιρία είναι πρωτίστως ο δικαιούχος των αξιώσεων αποζημίωσης, οι δε εταίροι και τρίτοι αποκτούν το δικαίωμα άσκησης επικουρικά της εταιρικής αγωγής (actio pro socio) και μόνο αν δεν ασκηθεί η εταιρική αγωγή, με αίτημα την καταβολή αποζημίωσης στην εταιρία. Δεν πρόκειται για πλαγιαστική άσκηση των αξιώσεων της εταιρίας (αμφ.) από τους εταίρους και τους δανειστές, αλλά για άμεση και ευθεία νομιμοποίηση του εταίρου (πρόσθετη νομιμοποιητική εξουσία των κατ΄ιδίαν εταίρων). Σημειωτέον ότι για την αποφυγή κάθε σύγχυσης οι εταίροι και οι τρίτοι δεν ασκούν προσωπικές αξιώσεις αλλά αξιώσεις της εταιρίας και δεν ζητούν την αποκατάσταση της προσωπικής τους ζημίας αλλά αυτής της εταιρίας. Η αξίωση της εταιρίας κατά των διαχειριστών παραγράφεται μετά 5 ετία (άρθ. 26 παρ. 2 εδ. 2 Ν 3190/55).

Η ατομική αυτή αγωγή του εταίρου (actio pro socio) θεμελιώνεται στην ενοχική και οργανωτική φύση της εταιρικής σχέσης και θεωρείται η αγωγή του εταίρου για υποχρεώσεις ή καθήκοντα διαχείρισης, ήτοι η αγωγή αποζημίωσης που παρέχεται προς λογοδοσία του διαχειριστή εταίρου. Όταν οι εταίροι ή οι τρίτοι υφίστανται προσωπική ζημία, που δεν αποτελεί αντανάκλαση της εταιρικής ζημίας, τότε βάση της ευθύνης των διαχειριστών αποτελούν οι διατάξεις περί ευθύνης του κοινού δικαίου (ΑΚ 71, 914, 919). Δυνατόν είναι να συντρέχει και πρωτογενής ευθύνη των διαχειριστών προς αποζημίωση από αδικοπραξία και μάλιστα από αδίκημα κατά του νομικού προσώπου της εταιρίας (ΑΚ 914, 919) ή ακόμη και προσωπική ευθύνη των διαχειριστών έναντι των κατ΄ιδίαν εταίρων και τρίτων σύμφωνα με τους κανόνες του κοινού δικαίου (ΑΚ 224, 914, 919). Οι διαχειριστές δεν υπέχουν προσωπική ευθύνη για τα χρέη της εταιρίας έναντι των τρίτων .

ΠΗΓΕΣ
ΠΠρΑθ 8783/76 ΕΕμπΔ 1976, 610.
ΕφΘεσ 1112/08 ΕπισκΕΔ 2008, 881.
ΑΠ 1152/05 ΔΕΕ 2005, 1300, ΕφΑθ 218/07 ΔΕΕ 2007, 685, ΠΠΑθ 392/95 ΕΕμπΔ 1986, 642, Παναγιώτου Π., Το δικαίωμα ψήφου στις κεφαλαιουχικές εταιρίες, 2014, 191, Hommelhoff/kleindiek, in: Lutter / Hommelhoff, GmbH- Gesetz Kommentar, 16 . Aufl., 2004 , § 43 Rn. 29 : “….kann nur ein subsidiäres Klagerecht des Gters Anerkennung finden“.
Πρβλ. Λιακόπουλος Θ., Η αποκατάσταση της εμμέσου ζημίας εις το δίκαιον της ΕΠΕ, ΕΕΝ 1978, 538, Μάρκου Ι., Ο μέτοχος δεν είναι έναντι της εταιρίας τρίτος, ΕλλΔνη 2006, 876.
ΠΠρΑθ 2560/93 ΕΕμπΔ 1994, 67
ΑΠ 1298/2006 Αρμ 2007, 545, ΠΠρΠειρ 556/2003 ΕΕμπΔ 2003, 396, Εφ Αθ 4233/1993, ΕΕμπΔ 1996, σ. 97 επ., Φρέρης, Η ευθύνη διαχειριστών Ε ΠΕ έναντι των εταίρων και τρίτων, 1999, σ. 199 επ. Τέλλης Ν., εις ΔικΠΕ, τόμος Ι, 2001, § 5, σελ. 247, Παναγιώτου Π., Το δικαίωμα ψήφου στις κεφαλαιουχικές εταιρίες, 2014, σ. 191, του ιδίου, Η actio pro socio και η αρχή της υποχρέωσης πίστης ως μέσο περιορισμού της στο εταιρικό δίκαιο, ΕΕμπΔ 2013, σ. 291- 315.
ΑΠ 1731/91 ΕΕμπΔ 1993, 431, ΕφΑθ 8577/82 ΕΕμπΔ 1983, 614, ΕφΘεσ 393/95 ΔΕΕ 1995, 284, ΜΠρΘεσ 84/94 ΕΕμπΔ 1995).
Grunewald Barbara GesR, 9. Aufl. 2014, s.368, Rdn. 77.
ΕφΑθ 6844/1979 ΕΕμπΔ 1980, 626, ΕφΑθ 9546/1979 ΕΕμπΔ 1980, 251.

Σχετικά θέματα : ευθύνη διαχειριστή ΟΕ, ευθύνη διαχειριστή ΕΕ, ευθύνη διαχειριστή ΙΚΕ