Κατάσχεση είναι η διαδικασία δέσμευσης, περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη με τη συνδρομή της πολιτείας, προκειμένου αυτά να ρευστοποιηθούν από επικείμενη πλειστηρίασή τους, ώστε να καταστεί δυνατή η πληρωμή των χρηματικών υποχρεώσεων του.
Η κατάσχεση αποτελεί διαδικαστική πράξη, με την οποία επέρχεται νομική (λόγω της απαγόρευσης διάθεσης) και υλική (λόγω της μεσεγγύησης) δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, ώστε να ικανοποιηθεί ο επισπεύδων και οι άλλοι δανειστές που τυχόν θα αναγγελθούν.
Η κατάσχεση διακρίνεται ως προς τον επιδιωκόμενο σκοπό σε αναγκαστική και συντηρητική.
Η αναγκαστική, έχει ως δεδομένη την ύπαρξη εκτελεστού τίτλου και επιδιώκει, μέσω του πλειστηριασμού, την εκποίηση του κατασχεθέντος για την ικανοποίηση του κατάσχοντος.
Η συντηρητική, είναι ασφαλιστικό μέτρο, επιβάλλεται όταν ο δανειστής έχει εξασφαλίσει δικαστική απόφαση που τη διατάσσει ή έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής και στοχεύει στην ικανοποίηση του όταν η απαίτηση του θα έχει εφοδιαστεί με εκτελεστό τίτλο.
Ως προς το αντικείμενο, διακρίνεται σε κατάσχεση ꞉ κινητών, ακινήτων, πλοίων και αεροσκαφών, απαιτήσεων, καρπών, ειδικών περιουσιακών στοιχείων.
Ως προς το πρόσωπο που βρίσκεται το κατασχόμενο, διακρίνεται σε κατάσχεση ꞉ στα χέρια του οφειλέτη ή στα χέρια τρίτου.
3. Εξαιρούνται από την κατάσχεση:
α) τα πράγματα που είναι απολύτως απαραίτητα για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του,
β) προκειμένου για πρόσωπα που με την προσωπική τους εργασία αποκτούν όσα τους χρειάζονται για να ζήσουν, τα πράγματα που είναι απαραίτητα για την εργασία τους,
γ) τα πάσης φύσεως βιβλία που δεν είναι εμπόρευμα, τα οποία, ως πολιτιστικά αγαθά, ο δικαστικός επιμελητής που διενεργεί την αναγκαστική εκτέλεση τα αφαιρεί και τα παραδίδει μετά από δημόσια πρόσκληση, σε πολιτιστικούς οργανισμούς αντί τιμήματος που συμφωνείται από τον επί του πλειστηριασμού υπάλληλο και αυτούς. Ο δικαστικός επιμελητής μπορεί να προβεί σε κάθε κατάλληλη ενέργεια για την εξασφάλιση δημοσιότητας. Αν διαφωνήσει εκείνος υπέρ του οποίου γίνεται ή εκείνος κατά του οποίου στρέφεται η εκτέλεση, αποφασίζει το ειρηνοδικείο του τόπου της εκτέλεσης, που δικάζει κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ.
4. Αν τα κατασχεμένα πράγματα είναι ασφαλισμένα η κατάσχεση ισχύει και για την αποζημίωση που οφείλεται από την ασφάλιση.